Bartholin kisti bartholin bezlerinden salgılanan sıvının kanalın tıkanması nedeniyle birikmesi ve kist oluşturması olarak tanımlanabilir. Bartholin bezleri vajinal açıklığın iki tarafında yer alır ve cinsel ilişkide sıvı salgılanmasını sağlar. Bu sayede vajinanın kayganlığını mümkün kılar. Sıvının geçtiği kanallarda bir tıkanıklık olması ise bezlerin içeriğinin salgıyla dolmasına sebebiyet verir. Bu nedenle içi boş sıvı dolu şişlikler oluşur. Bu şişlikler de kist olarak tanımlanır.
Öncelikle bu kistin çok sık görülmediğini söyleyebiliriz. Çoğunlukla iyi seyirlidir ancak enfekte olması durumunda hastalarda rahatsız ediciliği yüksek şikayetlere neden olabilir. İltihaplanması halinde vulva enfeksiyonunun gelişmesine de neden olabilir. Dolayısıyla tedavinin erken dönemde yapılması önemlidir. Bartholin kistinin tedavisine ve belirtilerine değinmeden önce sebeplerini gözden geçirelim.
Bartholin Kisti Neden Olur?
Temeline baktığınızda bartholin kisti oluşum nedeni kanal tıkanıklığıdır. Kanallarda neden tıkanıklık olduğunu ise birkaç maddede ele alabiliri.
Travma
Vajina girişinin fiziksel anlamda bir travmaya uğraması kanalların tıkanmasına neden olabiliyor. Yüzey dokularda sürtünme kaynaklı hasar oluşması da bu başlıkta değerlendirilebilir.
Tahriş
Çoğu zaman kullanılan kozmetik ürünlerdeki kimyasalların neden olduğu tahriş neticesinde kanallarda tıkanıklık meydana gelebiliyor. Çünkü kimyasal kalıntılar kanalları tıkıyor.
Cilt Genişlemesi
Ergenlikten sonra regl düzensizliği neticesinde vajina dokularında kontrolsüz bir büyüme olabilir. Bu da kanalların daralmasına ve kapanmasına yol açabilir.
Enfeksiyon
En yaygın nedendir. Bakteriyel ya da viral enfeksiyonlardan kaynaklı olarak ödem oluşabilir. Bu da kanalın tıkanması ile sonuçlanır.
Bartholin Kisti Hangi Belirtilere Yol Açar?
Hastalarda bartholin kisti belirtileri değişkenlik gösterebiliyor. Eğer kist küçükse ve enfekte olmadıysa fark edilmemesi de mümkündür. Kistin büyük olması durumunda ise vajina bölgesinde yumru ya da bir kitle hissedilir. Bazı hastalarda ağrı hissedilmese de belirli bir büyüklüğe erişen kistlerin genellikle ağrılı olduğunu söyleyebiliriz. Tüm bunlarla birlikte aşağıdaki belirtiler de gözlemlenebilir.
- Vajina bölgesinde hassasiyet olması
- Yürüme ve oturma sırasında rahatsızlık hissinin olması
- Cinsel ilişki sırasında ağrı olması
- Yüksek ateş (Enfeksiyon durumunda olur)
- Batma hissinin olması
Bu arada kist sadece tek taraflı olabileceği gibi çift taraflı da olabilir, her ikisinde de iltihaplanma gözlemlenebilir.
Bartholin Kistinin Tedavisinde Ne Yapılır?
Tedavi, farklı yöntemlerle yapılabiliyor. Herhangi bir semptoma yol açmayan, küçük ebatlarda bartholin kisti olması durumunda tedavi uygulanmadan takip seçeneği tercih edilebilir. Evde sıcak oturma banyosu ya da sıcak kompres uygulamaları hastaların rahatlamasını sağlayabiliyor. Ağrılı bir durum söz konusu ise anti inflamatuvar ilaç kullanımı tercih edilebilir. Doktorunuz antibiyotik tedavisine de başlayabilir.
Büyük boyutlu olan ve çeşitli semptomlara sebebiyet veren kistlerin ise ameliyat ile çıkarılması amaçlanır. Kistin drene edilmesi de tercih edilebiliyor. Alternatif tedavi yöntemlerinden biri de marsupializasyon oluyor. Bu yöntemde kistin boşalması için birkaç yerden açıklıklar bırakılıyor. Tedaviye dirençli olan vakalarda ise bartholin bezinin çıkarılması amaçlanabilir.
Bartholin Kisti Teşhisi Nasıl Konulur?
Öncelikle hastanın öyküsünün alınması gerekir. Pelvik muayene de yapılmalıdır ve apsenin neden kaynaklandığının anlaşılması için vajinal sıvı örneğinin alınması gerekir. Doktorunuz bartholin apsesi tanısı koyabilmek için kan tetkikleri yaptırmanızı da isteyebilir. Menopoza girilmişse ve 40 yaş üstünde olunması durumunda doktorunuz kanser için de araştırma yapabilir ve ek tetkikler yapılabilir. Tüm muayene ve tetkik sonuçlarına göre bir tanı konacaktır.
Bartholin Kisti Cinsel İlişkiye Engel Midir?
Şayet kist çok küçük boyutlardaysa bartholin kisti genellikle cinsel yaşama engel olmaz. Ancak büyük olması, cinsel ilişkide ağrı, acı ve rahatsızlık hissi gibi şikayetlere neden olabiliyor. Bu da kadınların cinsel yaşamdan uzak durmasıyla sonuçlanıyor.
Bartholin Kisti Kendiliğinden Geçer Mi?
Kendiliğinden geçmesi ihtimalinin düşük olduğunu belirtmeliyiz. Çünkü bunun mümkün olması için bartholin kisti patlamalı ve iç kısmı da tamamen boşalmalıdır. Bu da kendi kendine gerçekleşebilen bir durum olmuyor. Tıbbi tedavinin uygulanmasını sağlayın.
Bartholin Kistleri En Çok Kimlerde Görülür?
Düzenli cinsel yaşama sahip genç kadınlarda bartholin kisti görülebiliyor. Aktif cinsel yaşamın olduğu her yaşta görüldüğünü söyleyebiliriz. Bu arada kız çocuklarında bu kist olur mu sorusu da merak ediliyor. Bartholin bezi ergenlikten sonra aktifleşir. Bu nedenle ergenlik öncesi kız çocuklarında söz konusu kistin görülme ihtimali yok denecek kadar azdır.
Bartholin Apsesi Bitkisel Tedavisi Olan Bir Sorun Mu?
İnternet ortamında bartholin kisti durumunda kullanılabilecek bitki kürleri olduğu gibi çeşitli bilgilerle karşılaşabilirsiniz. Hiçbir bitkisel yöntemin tıbbi tedavinin yerini tutmayacağını belirtelim. Bitkilerle uygulanan yöntemler sorundan kurtulmanızın aksine başka sağlık sorunları yaşamanıza neden olabilir. Mutlaka doktora başvurmalı ve doktor tarafından uygulanacak tedaviye güvenmelisiniz.
Bartholin Kisti Sıkılır Mı? Zararı Var Mıdır?
Asla bartholin kisti gibi kitlelerin sıkılması önerilmez. Tıbbi tedavi dışında hiçbir yöntemi evde uygulamamalısınız. Gelişigüzel yöntemlerin uygulanması çeşitli sağlık sorunları yaşamanıza neden olabilir ve bu sağlık sorunları ciddi düzeylerde de olabilir. Dolayısıyla bartholin kistinin sıkılmaması gerekir.
Bartholin Apsesi Tekrarlar Mı?
Elbette bartholin kisti tedavisi olan bir sağlık sorunudur. Bazı hastalarda tekrarlamaz ancak bazı hastalarda da tekrarladığı biliniyor. Tekrarlaması durumunda yeniden tedavi seçenekleri değerlendirilir.
Bartholin Kisti Ameliyatı Sonrası Cinsel İlişki Yaşanabilir Mi?
Hastaların bartholin apsesi operasyonundan sonra 2 ile 3 hafta kadar cinsel ilişkiden kaçınması gerekiyor. Hem bölgenin hijyenik kalması hem de operasyon bölgelerinin zarar görmemesi için bir süre cinsel ilişkiye girilmemesi önemlidir.
İlginizi çekebilir –> Rahim sarkması
Bartholin Kisti Kanser Belirtisi Midir?
Öncelikle bartholin bezinde kanser olma ihtimalinin bulunduğunu belirtelim. Ancak her bartholin kisti de kişinin kanser olduğu anlamına gelmez. Eğer doktor tarafından şüphe uyandıran bir durum tespit edilirse gerekli tetkikler yapılır ve kanser mevcudiyeti araştırılır. 40 yaş üstü olan kadınlarda ve menopoz sonrasında HPV pozitif olanlarda kanser ihtimali bir miktar daha yükseliyor.
Bu risk, tütün ürünleri kullananlarda, düzensiz cinsel ilişki yaşayanlarda, çok sayıda cinsel partneri olanlarda, sistemik lupus eritemazus hastalarında bir miktar daha yükselebiliyor. Şayet kanser şüphesi doğarsa bartholin apsesi cerrahi operasyonla çıkarılır ve patolojik incelemeye gönderilir.
Bartholin Kisti Ve Bartholin Apsesi Neden Gelişir?
Pek çok farklı nedenle bartholin kisti ya da bartholin apsesi gelişebiliyor. Bunun temel kaynağı daha önce de söz ettiğimiz kanallarda tıkanıklık olmasıdır. Kimi zaman vajina bölgesine uygulanan bir operasyon kimi zaman bir enfeksiyon geçirmiş olmak, bu tıkanıklığa sebebiyet verebilir. Cinsel yolla bulaşan bazı hastalıklar da nedenler listesinde yer alıyor.
Sıklıkla Cinsel Birliktelik Yaşamak Bartholin Kistine Neden Olur Mu?
Sıklıkla cinsel ilişkiye girmek, tek başına bartholin apsesi nedeni olmasa da tetikleyici bir faktör olabilir. Çünkü bu durumda bartholin bezlerindeki sıvı artar ve bu da kanallarda tıkanmaya yol açabilir.
Bartholin Apsesi Tedavisinden Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tedavi süresinde ve tedavi boyunca vajinal bölgenin temiz ve kuru kalması sağlanmalıdır. Kistin yeniden oluşmasını önlemek ya da enfeksiyonu engellemek için doktorunuz ilaç kullanmanızı isteyebilir. Hastalar bartholin kisti tedavisi sonrasında önerilen ilaçları muntazam şekilde kullanmalıdır. Şayet tedavi cerrahi olarak yapıldıysa şişlik ve hassasiyet gibi şikayetler kısa zamanda kendiliğinden geçer. Doktorun belirttiği şekilde bölgenin bakımı yapılmalıdır.
Bilgi sahibi olun –> Genital Siğil HPV
