Yumurta dondurma işlemi hamile kalma sürecini ertelemek isteyen kadınlar için uygulanan bir tıbbi yöntemdir. Çeşitli nedenlere bağlı olarak kadınların bebek sahibi olma isteklerini ertelemeleri söz konusu olabiliyor. Bu durumda kadınların doğurganlıklarını korumak ve ilerleyen yıllarda gebe kalabilmek için tercih ettikleri yöntem yumurtanın dondurulması oluyor.
Genel olarak yumurta dondurma işlemi iki farklı teknikle uygulanıyor. Bunlar;
- Kontrollü yavaş dondurma (slow freezing)
- Ultra hızlı soğutma (vitrifikasyon)
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan teknik, ultra hızlı soğutma yöntemi oluyor. Vitrifikasyon adı verilen bu yöntemde nitrojen dolu tanklar kullanılıyor ve yumurtanın hızlı bir şekilde hasar görmeden dondurulması sağlanıyor.
Yumurta dondurma işlemiyle ilgili kadınların pek çok detayı merak ettiğini biliyoruz. Bu soruların tamamını yanıtlayacağız ve ilk olarak bu işlemin hangi durumlarda, kimlere yapıldığından söz edelim.
Yumurta Dondurma Hangi Durumlarda, Kimlere Yapılır?
Son yıllarda yumurta dondurma işlemi en çok kariyer sahibi olma isteğiyle hamile kalmayı erteleyen kadınlar için uygulanıyor. Elbette çeşitli sağlık sorunları nedeniyle de uygulanması söz konusudur. Bu konuda Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı yönetmelik dikkate alınır. Öncelikle kısırlığa neden olma ihtimali bulunan bazı tedavilerden önce bu işlemin yapılabildiğini belirtelim. Kemoterapi ve radyoterapi tedavilerini buna örnek gösterebiliriz.
Ayrıca kadınlarda yumurtalık rezervinin azalmasına ya da yumurta kalitesinin ciddi düzeyde düşmesine sebebiyet verebilecek ameliyatlardan önce de bu işlem yapılabilir. Aile öyküsünde erken menopoz olan kadınların da yumurta dondurmadan faydalanması mümkündür. Bu konuda yasal prosedürlerin ve koşulların dikkate alındığını ekleyelim.
Yumurta Dondurma İşleminin Avantajları Nelerdir?
Kuşkusuz yumurta dondurma işlemi avantajları arasında en çok ön plana çıkan unsur, kadınların hamile kalma dönemlerini ve bebek sahibi olma süreçlerini erteleyebiliyor olmalarıdır. Özellikle çalışma hayatında olan kadınlar kariyer hedefleri nedeniyle hemen bebek sahibi olmak istemeyebiliyor. Ancak doğurganlık, yaşla birlikte kadınlar için tehlikeye girebilen bir kavramdır. Dolayısıyla yumurta rezervi tükenmeden ve yumurta kalitesi düşmeden yumurtanın dondurulması tercih edilebiliyor. Bu da özellikle çalışma hayatında olan kadınlar için son derece önemli bir avantajdır.
Bununla birlikte bazı kadınlar kanser rahatsızlığı nedeniyle kemoterapi ya da radyoterapi tedavisi görmek durumunda kalabiliyor. Bu da erken yaşlarda olabiliyor ve haliyle doğurganlığın olumsuz etkilenmesinin önüne geçebilmek adına yumurtanın dondurulması seçeneği tercih ediliyor. Bazı ameliyatların doğurganlık üzerinde kaçınılmaz sonuçları olabiliyor. Bu ameliyatlar genellikle yumurtalıkları da etkileyen operasyonlardır. Bu gibi durumlarda da ameliyattan önce yumurta dondurmanın yapılması ve kadınların ilerleyen süreçlerde hamile kalmasının sağlanması mümkün olabilir.
Yumurta Dondurma İşlemi Nasıl Uygulanır?
Kadınlarda yumurta dondurma işlemi öncesinde hormonal uyarım yapılması gerekir. Toplamda 10 ila 12 günlük bir süreçte bu işlemin tamamlandığını söyleyebiliriz. Yumurta dondurmanın aşamaları ise şu şekildedir:
Hormonal Uyarım
Bu aşamada yumurtanın belirli bir olgunluğa erişmesi için hormon içerikli ilaçlar kullanılır. İlaçlar yumurtaları uyarır ve birden fazla sayıda yumurta üretimini sağlar.
Yumurta Toplama
Oosit aspirasyonu olarak da adlandırılan bu aşamada yumurtanın cerrahi müdahale ile toplanması sağlanır. İşlemde ultrasondan da yardım alınır.
Dondurma
Toplanan yumurtaların ideal koşullarda saklanması yani dondurulması aşamasıdır. Sıvı nitrojen içeren özel kaplarda toplanan yumurtalar bu alanda muhafaza edilir.
Saklama
Dondurma işleminden geçen yumurtalar uzun süre kalabilmeleri için uygun koşullarda saklanır. Bu sayede ilerleyen dönemlerde kişinin hamile kalmak istemesi halinde yumurta kullanılabilir.
İmplantasyon
Bu aşamada kadın hamile kalmak istediği için dondurulan yumurtalar yeniden rahme yerleştirilir. Öncesinde ise yumurtanın çözdürülmesi sağlanır.
Yumurta Dondurma İşlemi Doğacak Bebeğe Zarar Verir Mi?
Elbette yumurta dondurma işlemi dünyaya gelecek olan bebeğe hiçbir zarar vermez. Şimdiye dek binlerce canlı doğumun gerçekleştiğini belirtmek gerekir. Halk arasında yumurta dondurma işlemi ile dondurulan yumurtaların bebeğe zarar verebildiği, bu embriyolardan dünyaya gelen bebeklerde ciddi sağlık sorunlarının olduğu şeklinde bir inanışla karşılaşabiliyoruz. Ancak bunun doğru olmadığını belirtmemiz gerekir. Normal yolla meydana gelen hamileliklerde bebekte bir sağlık sorunu olma ihtimali ne kadarsa dondurulan yumurtayla meydana gelen gebeliklerden doğan bebeklerde de aynıdır. Bu işlemin bebeklere bir zarar vermesi söz konusu değildir ve güvenle tercih edilebilir.
Tüp Bebekte Dondurulmuş Embriyo İle Gebe Kalan Var Mı?
Elbette tüp bebekte yumurta dondurma işlemi ile dondurulan embriyolarla pek çok hamilelik gerçekleşmiştir. Günümüzde bu işlem dünyanın pek çok ülkesinde gerçekleştiriliyor ve her yıl binlerce bebek bu yolla dünyaya geliyor.
Kaç Yaşına Kadar Yumurta Dondurma İşlemi Yapılabilir?
Bu konuda bir yaş sınırlaması yoktur ancak kadınlarda yaş ilerledikçe yumurta rezervi azalıyor ve yumurtanın kalitesi de pek çok unsurdan olumsuz etkilenebiliyor. Bu nedenle yumurta dondurma uygulaması için zamanlamaya dikkat edilmelidir. 35 ila 38 yaş arasında olan kadınlarda 8 ila 10 adet yumurtanın dondurulması yeterli olurken 40 yaş üzerinde olan kadınlar için bu sayı daha fazla olmalıdır. Bunun nedeni ise ideal kalitede yumurta elde edilmesi gerektiğidir. Buna bağlı olarak 40 yaş üzerinde olan kadınlarda yumurta dondurma için uygulanan prosedürün birkaç defa tekrarlanmasına ihtiyaç olabilir.
Bekar Kadınlar Yumurta Dondurma İşlemi Yaptırabilir Mi, Evli Olmak Şart Mı?
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan yönetmelik kapsamında sadece bazı özel koşullarda bekar kadınların yumurta dondurma işlemi yaptırmasına izin veriliyor.
Herkes Yumurta Dondurma İşlemi Yaptırabilir Mi?
Hayır, herkesin yumurta dondurma işlemi yaptırması mümkün olmaz. Çünkü Sağlık bakanlığı tarafından belirli koşullar belirtilmiştir. Sadece bu koşullara uygun olan kişilerin bu işlemden faydalanması mümkün olabilir. Ülkemizde yumurta dondurma yasal olsa da çeşitli kaideler kapsamında bu uygulamaya müsaade edildiğini belirtmeliyiz. Dolayısıyla dileyen herkesin bu işlemden faydalandığını belirtemeyiz. Koşullar ise kısırlığa neden olabilecek bazı hastalıklara sahip olmak ya da bazı tedaviler görecek olmak, yakın aile bireylerinde erken menopoz öyküsünün olması, düşük yumurta rezervine sahip olmak şeklinde sıralanabilir. Bununla birlikte yumurtalıklara zarar verebilecek ameliyatlar uygulanacaksa ameliyat öncesinde de yumurtanın dondurulmasına izin verilir.
Tıkla öğren –> Yumurta Rezervi
Yumurta Dondurma Adetin Kaçıncı Günü Yapılabilir?
Adet döneminin ikinci ya da üçüncü gününde yumurtanın uyarılması için hormon tedavisine başlanabilir. Yumurtanın toplanması için belirli bir olgunluğa erişmesi gerekir. Bu süreç her kadında aynı olmayabilir. Bu nedenle yumurta dondurma işlemi hormon uyarımından sonra ne zaman yapılır sorusunun yanıtı kişiden kişiye değişebilir.
Türkiye’de Yumurta Dondurma Yasal mı?
Evet, Türkiye’de belirli koşullarda yumurta dondurma işlemi yapılması yasaldır. Sağlık Bakanlığı tarafından 2014 yılında yayımlanan bir yönetmelik kapsamında bazı koşullarda kişinin doğurganlığının korunabilmesi için yumurtanın dondurulması işlemine müsaade edildi. Bu işlemin yapılması için yasal tıbbi zorunluluk durumları şu şekildedir:
- Kemoterapi ya da radyoterapi gibi bazı tedaviler gören kadınlarda yumurta hücreleri zarar görebilir. Bu kişiler yumurta dondurmadan faydalanabilir.
- Bazı ameliyatlar kadınların üreme fonksiyonlarına kaybetmesine neden olabilir. Ameliyat öncesinde yumurta dondurmadan faydalanılabilir.
- Aile öyküsünde erken menopoz olan ve düşük yumurta rezervine sahip olan kadınlar için yumurta dondurmanın yapılması mümkündür. Ancak bunun için üç uzman hekim tarafından imzalanmış sağlık raporuna ihtiyaç duyulur.
Yumurta dondurma hakkında merak ettiğiniz tüm soruları yorum bölümüne yazabilirsiniz.
İlginizi çekebilir –> Menopoz Tedavisi
